همزمان با ابهاماتی که درباره نحوه سقوط بالگرد حامل رئیسی و همراهانش و تاخیر چندین ساعته در پیدا کردن لاشه آن وجود دارد، نیروهای حکومتی در حال تهدید و احضار گسترده و بازداشت افرادی است که در شبکههای اجتماعی بهویژه اینستاگرام اظهارنظر کردهاند.
فدراسیون بینالمللی روزنامه نگاران میگوید که در روزهای اخیر بعضی از روزنامهنگاران و فعالان رسانهای برای حذف مطالب و اظهارنظرهای خود درباره سقوط بالگرد حامل رئیسی، «با تماسهای تلفنی مورد تهدید قرار گرفتهاند.»
از جمله منیژه موذن، روزنامه نگار اقتصادی که به دلیل انتشار مطلبی در صفحه شخصی خود به دادسرای رسانه احضار و پرونده قضایی برای او تشکیل شده است.
هیرش سعیدیان، روزنامهنگار اقتصادی، امیرحسین مصلی، سردبیر دوهفتهنامه آیت ماندگار، محمد معینی، وبلاگنویس و حسین شنبهزاده، ویراستار هم از فعالان رسانهای دیگری بودند که با انتشار توییتهای جداگانه از تماسهای تهدیدآمیز نهادهای امنیتی با خود خبر دادند.
عالیه مطلبزاده، عکاس خبری و زندانی سیاسی سابق هم روز پنجشنبه سوم خرداد از احضار تلفنی خود به پلیس فتای شهرستان کرج خبر داد.
خانم مطلبزاده که ساکن تهران است در اینستاگرام خود نوشت که تماس گیرنده که از یک شماره ناشناس بوده است از او خواسته که به پلیس فتا در کرج مراجعه کند.
او درباره احضار تلفنی خود، نوشت: «آن هم روزی که تعطیل رسمی است و احضار به کرج که خارج از محدوده زندگی من یعنی تهران است. وقتی نپذیرفتم گفتند فردا مراجعه کن. با این استدلال من که باید به ثنا ابلاغیه بفرستید، گفتند الان و تلفنی ابلاغ کردیم و اگر نیایی عواقبش با خودت.»
از اولین ساعات عصر روز یکشنبه ۳۰ اردیبهشت که رسانههای ایران در اخباری ضد و نقیض از «فرود سخت» بالگرد حامل ابراهیم رئیسی و همراهانش خبر دادند، سیلی از اظهارنظرها، گمانه زنیها و نظرات حاوی شوخی و طنز و خوشحالی و شادی در اینستاگرام، شبکههای اجتماعی ایکس و گروههای تلگرامی به راه افتاد و تا چند روز پس از آن ادامه دارد.
ساعاتی پس از تایید خبر مرگ ابراهیم رئیسی و همراهانش، رئیس پلیس فتا با صدور اطلاعیهای هشدار داد که «با دقت تمام در حال رصد فضای مجازی» هستند.
پلیس فتا از مردم خواست که از انتشار هر محتوایی که به هر نحوی «باعث تحریک و تشویش احساسات عمومی شود، خودداری کنند.»
این تهدید اما نتوانست مانع سیل پیامهای کاربران شبکههای اجتماعی شود و واژه ایران و رئیسی به انگلیسی به ترند شبکه ایکس (توییتر سابق) تبدیل شد؛ از گمانهزنی درباره علت سقوط و انتقاد درباره نحوه اطلاعرسانی و امدادرسانی تا جوک، طنزپردازی وابراز خوشحالی و ویدیوهای رقص و شادمانی مخالفان.
اما گروهی از مخاطبان بیبیسی فارسی در پیامهایی به ما میگویند در پی درج نظر پای پستهای خبری مرتبط با ابراهیم رئیسی، «با تصویری از نظری که درج کردهاند، تهدید شدهاند.» بیبیسی پیشتر دریافته بود که بعضی از مخاطبان رسانههای فارسیزبان خارج از ایران، هدف تهدید، ارعاب و فشارهای امنیتی برای «پاک کردن کامنت» یا «بستن اکانت» قرار گرفتهاند.
