بوریس جانسون پس از آنکه استعفای دو وزیر ارشدش در اعتراض به عملکرد نخست وزیر استعفا دادند، اکنون برای بقای سیاسی خود می‌جنگد.
با انتشار این خبر، از دیروز تا کنون تعداد دیگری از مقامات و دستیاران دولت نیز استعفا دادند. منتقدان گفتند می‌گویند این تحولات جدید برای نخست وزیر در حکم «پایان» است.
بحران در دولت انگلیس با استعفای دو وزیر کلیدی و بیش از ۳۰ عضو کابینه وارد مرحله تازه‌ای شده و کار به جایی رسیده است که وفاداران بوریس جانسون هم خواستار کناره‌گیری او از قدرت هستند.
پس‌لزره‌های استعفای ناگهانی دو وزیر کلیدی دارایی و بهداشت انگلیس، شوک سنگینی را به دولت محافظه‌کار بوریس جانسون وارد کرده و استعفا ترجیع‌بند انتقاد شمار فزاینده‌ای از هم حزبی‌های نخست وزیر شده است که اعتماد خود را نسبت به وی از دست داده‌اند.
دومینوی استعفا از کابینه انگلیس اواخر بعد از ظهر سه شنبه (به وقت محلی) با استعفای ساجد جاوید وزیر بهداشت حوالی ساعت ۱۸ آغاز شد و نامه استعفای ریشی سوناک وزیر دارایی هم ۹ دقیقه بعد منتشر شد. سپس شمار زیادی از معاونین وزرا استعفانامه‌های خود را تسلیم و اعتراض خود را به عملکرد دولت اعلام کردند.
استعفای معاونین وزیر در انگلیس از آن جهت حائز اهمیت است که انتصاب آن‌ها نیز برعهده نخست وزیر و کناره‌گیری آن‌ها نشانگر مخالفت با وی بشمار می‌رود.
نخست وزیر انگلیس دیشب جانشین وزرای دارایی و بهداشت را انتخاب کرد و گفت برای افرادی که استعفا داده‌اند جانشین جدیدی را تعیین خواهد کرد. او ظهر امروز (چهارشنبه) در جلسه پرسش‌وپاسخ از نخست وزیر در مجلس عوام بار دیگر خاطر نشان کرد که از مقام خود کنار نمی‌رود.
اما شنیده‌ها حاکیست که نزدیکان نخست وزیر هم اعتمادی به دوام وضع موجود نداشته و از جانسون خواسته‌اند تا از مقام خود کناره‌گیری کند. گفته می‌شود مایکل گوو وزیر مسکن انگلیس صبح امروز به نخست وزیر توصیه کرده که قدرت را کنار بگذارد. برخی از رسانه‌ها گزارش دادند که علاوه بر گوو، شمار دیگری از وزرا از جمله ناظم زهاوی وزیر جدید دارایی انگلیس هم توصیه مشابهی را به جانسون مطرح کرده‌اند.
شبکه خبری اسکای به نقل از یکی از وفاداران جانسون گزارش داد: «بازی تمام شده است و این وضع دوام نمی‌آورد. کسانی که به نخست وزیر توصیه می‌کنند در قدرت بماند هیچ لطفی به او نمی‌کنند.»
جانسون عصر امروز (به وقت محلی) در نشست با حضور روسای کمیته‌های مختلف پارلمانی شرکت و تکرار کرد که قصد ندارد از قدرت برود و به تحقق وعده‌هایی که در انتخابات به مردم داده است وفادار است. هنگامی که آنگوس برندان مک نیل، از حزب ملی اسکاتلند در جلسه به نخست وزیر گفت: “آیا فردا نخست وزیر خواهید ماند؟” جانسون با قاطعیت پاسخ داد «البته».
سپس دارن جونز، نماینده حزب کارگر، نقل قولی را از بوریس جانسون قرائت کرد که ۱۱ سال پیش نوشته بود: «وقتی رژیمی برای مدت طولانی در قدرت ماند، زمانی که به طرز مهلکی صبر مردم را لبریز کرد، می ترسم که به رهبران آن رژیم تکیه کنید».
جونز از جانسون پرسید که فکر می‌کند چه کسی آن را نوشته است و نخست وزیر انگلیس به شوخی گفت؛ احتمالا افلاطون بوده است. نماینده حزب کارگر با عصبانیت پاسخ داد: “با صداقت تمام، این خنده دار نیست، بازی نیست، ادامه دادن به این وضع شجاعانه نیست، از نظر من شما به کشور آسیب می زنید. مطمئناً باید بدانید که اکنون خروج از قدرت به نفع شماست، اینطور نیست؟
نخست وزیر انگلیس در پاسخ به مشکلات جاری کشور از جمله افزایش هزینه‌های زندگی، تورم و همچنین بحران ناشی از جنگ در اوکراین اشاره و تکرار کرد که برنامه‌ای برای استعفا ندارد.
هنگامی که برنارد جننکینز دبیر جلسه هم پرسد: “چقدر به چشم انداز استعفای خود توجه می کنید؟” جانسون گفت: ” مشغول انجام کاری هستم که برای انجام آن انتخاب شده‌ام و این کاری است که قرار است انجام دهم.”
اما فشارها برای برکناری جانسون هر لحظه در حال افزایش است. تحرکات به دفتر نخست وزیری در ساعات اخیر افزایش یافته است. برخی گزارش‌ها از احتمال برگزاری مجدد رای عدم اعتماد به نخست وزیر در روز دوشنبه حکایت دارد. جانسون در تلاش است تا به هر نحو ممکن، بقاء خود را در قدرت تا دو هفته دیگر که پارلمان بمدت یک ماه وارد تعطیلات تابستانی می‌شود حفظ کند.
تجربه نشان داده که از نظر جانسون به عنوان کسی که شیفته قدرت است، یک بحران بزرگتر می تواند افکار عمومی را منحرف و بقاء وی را در قدرت تضمین کند. جنگ اوکراین تا امروز بهانه خوبی را برای فرار نخست وزیر انگلیس از بحران‌های داخلی و ضرورت کناره‌گیری او از قدرت فراهم کرده است اما اینکه این اهرم بتواند هنوز هم برای کنترل اوضاع موثر باشد چندان روشن نیست.
به نظر می‌رسد که اگر جانسون بتواند تا اواخر ژوئیه در قدرت بماند، تعطیلات پارلمان فرصت مناسبی است که برای بقاء در قدرت برنامه‌ریزی کند. اما اینکه او در برابر فشارها تا چه اندازه و زمانی می‌تواند مقاومت می‌کند، مشخص نیست و باید منتظر ماند. روزهای آینده ایام مهمی برای سرنوشت دولت انگلیس خواهد بود.
