قانونگذاران آمریکایی در قطعنامه جدید خود رژیم ایران را به نقض مکرر توافق هستهای سال ۲۰۱۵ متهم کردند. این توافق توسط دولت آمریکا در سال ۲۰۱۵ امضا شده بود.
قانونگذاران آمریکایی از بریتانیا، فرانسه و آلمان خواستند ضمن فعال کردن “مکانیسم ماشه” از طریق شورای امنیت سازمان ملل هر چه سریعتر تحریمهای جدیدی را علیه رژیم ایران اعمال کنند و از سیاست “فشار حداکثری” ترامپ برای انزوای بیشتر جمهوری اسلامی پیروی کنند.
شبکه “فاکس نیوز” در گزارشی نوشته است پیت ریکتس، سناتور جمهوریخواه از نبراسکا و معاون رئیس کمیته روابط خارجی سنا این طرح را به سنا ارائه کرده است. طرح یاد شده را ۱۱ نماینده دیگر نیز امضا کردند.
پیت ریکتس گفته است رژیم ایران بزرگترین حامی تروریسم است و اقدامات آنها به کشتهشدن سربازان آمریکایی منجر شده و دستیابی چنین حکومتی به سلاح هستهای تهدیدی برای امنیت آمریکا و متحدان آن خواهد بود.
این نماینده جمهوریخواه گفته است تحریمهای مکانیسم ماشه برای موفقیت سیاست فشار حداکثری ترامپ علیه رژیم ایران ضروری است و قبل از انقضای برجام در اکتبر ۲۰۲۵ باید عملی شود.
“زمان اعمال تحریمهای مکانیسم ماشه فرا رسید”
کلاودیا تنی، جمهوریخواه از نیویورک و جاش گاتهایمر، دموکرات از نیوجرسی نیز قرار است این طرح را در مجلس قانونگذاری مطرح کنند.
تنی در حساب کاربری خود در اکس (توییتر سابق) نوشته است که او در حال ارائه طرح به مجلس نمایندگان است. به گفته تنی این قطعنامه حاوی پیامی روشن به تروئیکای اروپایی است که “زمان آن فرار رسیده که اقدام کنند”.
فعال شدم مکانیسم ماشه به دنبال تشدید تنش میان آمریکا و اسرائیل با رژیم ایران مطرح شده است.
مکانیسم ماشه (Trigger Mechanism) یا بازگشت خودبهخودی تحریمها (Snapback) به عنوان بندی در برجام گنجانده شده و به اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل اجازه میدهد تا در صورت نقض توافق توسط رژیم ایران، تمام تحریمهای پیشین سازمان ملل را به حالت قبل بازگردانند.
بازگشت تحریمها اقتصاد ایران را بیش از پیش تحت فشار قرار خواهد داد و مانع از هرگونه تلاش برای عادیسازی روابط بینالمللی خواهد شد.
“بولیوی شدن” جمهوری اسلامی
وزیر اقتصاد و دارایی بولیوی اخیرا فاش کرد که دولت این کشور برای رویارویی با بیپولی و ورشکستگی، طلای ملی را در خارج میفروشد تا بتواند هزینهٔ واردات کالاهای اساسی را تأمین کند.
این سیاست دلخواه دولت بولیوی نبود بلکه پیامد ناگزیر کاهش فروش گاز و افت درآمد ارزی این کشور بود. این وضعیت کمابیش در مورد ایران نیز صادق است. از همین رو، ای بسا آنچه بر سر بولیوی آمد، بر سر نظام جمهوری اسلامی هم بیاید.
به گزارش رادیو فردا، همانند آنچه در بولیوی گذشت، همزمان با سقوط صادرات روزانه نفت ایران به ۳۵۰ هزار بشکه در سال ۱۳۹۹ (یکهفتمِ میزانِ قبل از تحریمها)، درآمد صادرات گاز مایع (الپیجی) ایران نیز نسبت به سال قبل از آن حدود ۶۰ درصد سقوط کرد و به ۲.۶ میلیارد دلار رسید. گاز مایع، بعد از نفت خام و محصولات پتروشیمی، مهمترین منبع درآمد ارزی ایران است.
حادثهٔ مشابهی در سال ۲۰۲۳ در مورد صادرات گاز طبیعی ایران اتفاق افتاد و ترکیه بهخاطر ناتوانی ایران در عمل به تعهداتش، خرید گاز از جمهوری اسلامی را تقریباً نصف کرد. ایران در عمل به تعهدات صادرات گاز به عراق نیز ناتوان شده و بغداد اخیراً اعلام کرد که تا سه سال آینده خرید گاز از ایران را متوقف میکند.
در دوران ریاستجمهوری جو بایدن در آمریکا که در مورد تحریمها آسانگیری کرد، صادرات نفت، گاز مایع و پیرو آن درآمد ارزی ایران افزایش یافت؛ هرچند به میزان دوران پیش از تحریمها نرسید.
اما با بازگشت ترامپ به ریاستجمهوری و اعلام از سرگیری و بلکه سختتر کردن تحریمها، درآمد ارزی جمهوری اسلامی بیتردید کاهش خواهد یافت و ایران در شرایطی همانند دولت بولیوی قرار خواهد گرفت.