در “خبرگاه” میتوانید رویدادهای متنوع را به شکلی کوتاه و فشرده دنبال کنید.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
ادعای شورشیان حوثی مبنی بر حمله به یک ناو آمریکایی
شورشیان حوثی روز یکشنبه ۱۶ مارس (۲۶ اسفند) مدعی شدند که به یک ناو هواپیمابر آمریکایی در دریای سرخ حمله کردهاند. این ادعا یک روز پس از موجی از حملات هوایی آمریکا که به گفته کاخ سفید رهبران ارشد حوثیها را کشته است، مطرح شد.
در بیانیه شورشیان حوثی آمده است: «در پاسخ به این تجاوز، نیروهای مسلح عملیات نظامی را انجام دادند و ناو هواپیمابر آمریکایی “هری اس ترومن” و کشتیهای جنگی همراه آن را هدف قرار دادند.»
حوثیها گفتهاند ۱۸ موشک و یک پهپاد به سمت این ناو آمریکایی شلیک کردهاند.
تا لحظه تنظیم این خبر ایالات متحده به این ادعا پاسخی نداده است.
انیس الاصباحی، سخنگوی وزارت بهداشت حوثی، پیشتر گفته بود که حملات روز شنبه آمریکا به صنعا، پایتخت تحت کنترل شورشیان و همچنین صعده، البیضا و ردعا دست کم ۳۱ کشته و ۱۰۱ زخمی بر جای گذاشت.
بیشتر بخوانید: واکنش شدید و توام با نگرانی ایران به حملات آمریکا به حوثیها
این مقام حکومت حوثی همچنین مدعی شده است که بیشتر کشته و زخمیها کودکان و زنان بودهاند. ادعایی که به طور مستقل قابل راستیآزمایی نیست.
مقامات ایالات متحده روز یکشنبه اعلام کردند تا زمانی که حوثیها حمله به کشتیها در دریای سرخ را متوقف نکنند، آمریکا حملات بیشتری را انجام خواهد داد.
تا پیش از حمله ادعا شده در روز یکشنبه ۱۶ مارس، شورشیان از ۱۹ ژانویه سال جاری میلادی، همزمان با آغاز آتشبس در نوار غزه، هیچ حملهای در دریای سرخ و خلیج عدن انجام نداده بودند.
با این حال، حوثیهای یمن اعلام کردند که حمله به کشتیهای مرتبط با اسرائیل را از سر خواهند گرفت. این گروه با تعیین ضربالاجلی تهدید کرده بود اگر کمکهای بشردوستانه به نوار غزه از سرگرفته نشود به حملات خود علیه کشتیها ادامه میدهد.
پخش زنده تلویزیون فارسی صدای آمریکا متوقف شد
از صبح روز یکشنبه ۱۶ مارس (۲۶ اسفند) پخش تلویزیونی بخش فارسی صدای آمریکا متوقف شد. به جای پخش برنامههای عادی چند تصویر با جملاتی درباره نحوه فعالیت صدای آمریکا روی تصویر ظاهر میشوند. از جمله اینکه “صدای آمریکا سیاستهای ایالات متحده را ارائه خواهد کرد”.
فعالیت شبکههای اجتماعی بخش فارسی صدای آمریکا نیز همزمان با توقف پخش زنده تلویزیونی (اوایل صبح روز یکشنبه) متوقف شده است. مشخص نیست که چه سرنوشتی در انتظار این رسانه خواهد بود.
این تصمیم دولت ترامپ در راستای “کارآمدسازی” دولت با واکنشهای بسیاری روبرو شده است. از جمله در فضای فارسی زبان بسیاری نگران خلأ ایجاد شده در فضای رسانهای خارج از ایران هستند که از معدود راههای دسترسی مردم داخل کشور به اخبار و اطلاعات است.
دولت ایالات متحده در پی فرمان اجرایی دونالد ترامپ، رئیس جمهوری این کشور کارکنان رسانههای تحت پوشش خود از جمله “صدای آمریکا” را به مرخصی اجباری فرستاد. در این راستا بودجه رادیو آزادی / رادیو اروپای آزاد نیز قطع شده است.
در چارچوب اجرایی شدن فرمان ترامپ که از طریق ایمیل به آگاهی کارکنان رسانده شده، به آنان گفته شده که اجازه ورود به محل کار و همچنین استفاده از سیستمهای کاری را ندارند.
طبق این ایمیل کارمندان که به مرخصی اداری اجباری فرستاده شدهاند، در این مدت نباید وارد اماکن سازمان رسانههای جهانی آمریکا شوند، به سیستمهای آن دسترسی پیدا کنند یا بدون اجازه قبلی مقام مسئول خود، از موقعیت و اختیاراتشان در این سازمان بهره برند.
مایکل آبراموویتز، مدیر صدای آمریکا اعلام کرد که تقریبا تمامی ۱۳۰۰ خبرنگار، تهیهکننده و دستیار به مرخصی اجباری فرستاده شدهاند.
تظاهرات مردم گرینلند علیه سیاست ترامپ درباره این جزیره
صدها نفر از مردم گرینلند در پایتخت این جزیره؛ “نوک” گرد هم آمدند و دست به راهپیمایی علیه دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا و برنامههای او برای تصاحب این جزیره زدند. آنها در مقابل کنسولگری آمریکا با شعار “گرینلند متعلق به مردم گرینلند است” به تظاهرات خود پایان دادند. بر روی یکی از پلاکاردها نوشته شده بود: «ما فروشی نیستیم».
ترامپ بارها گفته میخواهد این جزیره را که در قلمرو پادشاهی دانمارک قرار دارد به خاک آمریکا الحاق کند. او هفته گذشته نیز در جریان دیداری با ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو مجدداً به طرح تصاحب گرینلند توسط آمریکا اشاره کرد.
بورپ اگده، نخستوزیر گرینلند سیاست دولت آمریکا را به شدت محکوم کرد و آن را غیرقابل قبول دانست. او پیشتر نیز در واکنش به اظهارات رئیسجمهور آمریکا گفته بود: «گرینلند به ما تعلق دارد و مردم این سرزمین نمیخواهند آمریکایی یا دانمارکی باشند. کسی نمیتواند ما را تصاحب کند. ما آیندهمان را خودمان تعیین میکنیم.»
این جزیره که بزرگترین جزیره جهان است، موقعیت ژئوپلیتیکی مهمی در منطقه قطب شمال دارد. پادشاهی دانمارک شامل کشورهای دانمارک، گرینلند و جزایر فارو است.
واکنش حدادعادل به ترانه جدید ساسی مانکن
غلامعلی حدادعادل، عضو شورایعالی آموزش و پرورش، در واکنش به حواشی پس از انتشار دو ترانه جدید و جنجالی ساسی مانکن به نامهای “توبه” و “مارمولک” گفت: «زمانی که معاونت پرورشی را منحل کردند، زمینهساز چنین مشکلاتی شدیم و نتوانستیم آسیبهای آن را جبران کنیم. درواقع، باید از همان زمان برای چنین روزهایی چارهای میاندیشیدیم.»
حدادعادل همچنین گفت که “برای جلوگیری از چنین آسیبهایی به مدارس باید شرایطی فراهم شود تا افراد مستعد و علاقهمند با اشتیاق به حرفه معلمی روی آورند.” به گفته او اکنون باید تلاش کرد تا “ارزشهای تربیتی و فرهنگی” به مدارس بازگردند.
موزیک ویدیوی “توبه” از ساسی مانکن که در اسفند ماه منتشر شد، بسیاری را با شوک و پرسش مواجه کرد که آیا این خواننده ایرانی ساکن آمریکا نیز تبدیل به تتلوی دیگری شده است؟ اما به فاصله چند روز موزیک ویدیوی دومی با نام “مارمولک” از او منتشر شد که نشان میداد ویدیوها و تصاویر پیشین ساسی مانکن “تحولی” در سبک زندگی او نبوده بلکه بخشی از تبلیغات و پیشزمینه برای انتشار ترانههای تازه او بودهاند.
ساسی مانکن در موزیک ویدیوی “مارمولک” صحنههایی از فیلمهای “اخراجیها” و “مارمولک” را بازآفرینی کرده و شماری از آموزههای مذهبی و نمادهای حکومتی در جمهوری اسلامی همچون دادگاه انقلاب را دستمایه طنز قرار داده است.
همچنین حضور آرام جوینده، همسر سپهر حیدری، بازیکن سابق فوتبال ایران نیز حاشیهها و واکنشهای گستردهای را در فضای مجازی به همراه داشته است.
بسیاری از فعالان برابریخواه میگویند متن ترانههای ساسی مانکن و استفاده او از “عبارات و جملات سکسیستی و زنستیزانه” در راستای بازتولید خشونت علیه زنان و نگاه جنسیتی به آنان عمل میکند.
محاکمه قاتلان امیرمحمد خالقی؛ خانواده درخواست قصاص کردند
جلسه رسیدگی به پرونده قتل امیرمحمد خالقی، دانشجوی دانشگاه تهران، صبح روز یکشنبه ۲۶ اسفندماه در شعبه ۵ دادگاه کیفری استان تهران آغاز شد.
رسانههای داخلی ایران گزارش دادند که برای متهمان به اتهام “قتل عمد” کیفرخواست صادر شده و پدر مقتول برای قاتل درخواست “قصاص” کرده است.
احمد، متهم ردیف اول، در دادگاه اتهام خود را پذیرفته و گفت: «ما فقیر هستیم و من باید ماهانه قسط میدادم. کارگر صافکاری بودم، اما پولم نمیرسید. برای همین سرقت میکردم. زمان حادثه از ترسم به آن پسر چاقو زدم. او در برابرم مقاومت کرد و گوشی را نمیداد. او روی من پرید و مرا گرفت. من هم برای فرار او را با چاقو زدم.»
امیر، متهم ردیف دوم پرونده نیز گفت که “برای پرداخت سود نزول” سرقت میکرده است. او همچنین در توضیح حادثه قتل گفت: «احمد به محض اینکه به دانشجو رسید چاقو کشید و گفت میزنمت. تا به حال سابقه سرقت لپتاپ نداشتیم، فقط گوشی میدزدیدیم. دانشجو میگفت کیفم را بدهید که همدست من به او چاقو زد و دانشجو افتاد.»
امیرمحمد خالقی، دانشجوی ۱۹ ساله کارشناسی مدیریت کسبوکار در دانشگاه تهران بود که شب چهارشنبه ۲۴ بهمن ۱۴۰۳ در حوالی خوابگاه کوی دانشگاه هدف زورگیری و حمله با چاقو قرار گرفت و صبح پنجشنبه در اثر جراحات وارده جان خود را از دست داد.
قتل او موجی از خشم را برانگیخت و منجر به اعتراضات گسترده و همچنین استعفای چند تن از مسئولین دانشگاه تهران شد. دانشجویان معترض در بیانیهای خواستار تشکیل کمیته حقیقتیاب درباره این قتل و تأمین امنیت دانشجویان به جای امنیتی کردن دانشگاهها شدند و به تشدید جو خفقان و به کارگیری صدها نیروی شرکتی در حراست دانشگاه اعتراض کردند.
تبریک پزشکیان به ارمنستان پس از توافق صلح با آذربایجان
مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری ایران، روز یکشنبه۱۶ مارس (۲۶ اسفند) در گفتوگویی تلفنی با نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان، ضمن تبریک دستیابی ارمنستان و جمهوری آذربایجان به یک توافق صلح گفت که “جمهوری اسلامی ایران همواره از برقراری صلح، همگرایی و ثبات در منطقه استقبال کرده است.”
تبریک پزشکیان به نخستوزیر ارمنستان در شرایطی رخ داد که جمهوری آذربایجان روز یکشنبهنیروهای ارمنستان را به تیراندازی به مواضع آذربایجان از استان سیونیک جنوبی ارمنستان متهم کرد، ادعایی که ایروان آن را نادرست خوانده است.
وزارت دفاع جمهوری آذربایجان در بیانیهای اعلام کرد که نیروهای ارمنستان صبح یکشنبه از منطقه گوریس با سلاحهای سبک تیراندازی کردند. این وزارتخانه اما جزئیات بیشتری ارائه نکرده است.
در مقابل وزارت دفاع ارمنستان اعلام کرد که بیانیه آذربایجان صحت ندارد.
باکو و ایروان روز پنجشنبه ۱۳ مارس (۲۳ اسفند) اعلام کردند که بر سر متن توافقنامه صلح برای پایان دادن به نزدیک به چهار دهه درگیری بین این دو کشور منطقه قفقاز جنوبی، به توافق رسیدهاند.
“تصادف” سومین عامل مرگ در ایران
به گفته محمداسماعیل قیداری، سرپرست دانشگاه علوم پزشکی بهشتی، تصادفات پس از بیماریهای قلبی و عروقی و سرطانها، سومین عامل مرگ و میر در ایران است.
قیداری در نشست خبری روز یکشنبه ۲۶ اسفند با اشاره به لزوم پیشگیری از تصادفات، گفت: «مرگ یک نفر در اثر تصادفات ۱۸ میلیارد تومان صدمه اقتصادی برای جامعه است و این فارغ از تبعات اجتماعی آن است.»
او از برگزاری یک کمپین به نام “نه به تصادف” با هدف پیشگیری و کاهش تصادفات خبر داد و افزود: «در پویش نه به تصادف، برای کاهش حداقل ۸ درصدی مرگ و میر ناشی از تصادفات هدفگذاری شده است. سالانه حدود ۲۰هزار مرگ به دلیل تصادفات داریم که رقم بالایی است و این عدد به هیچ وجه قابل قبول نیست و وظیفه همه است که این عدد را کاهش دهیم.»
بنابر اعلام این مقام مسئول در ۱۰ سال اخیر سالانه حدود ۱۷ هزار نفر در اثر تصادفات جان خود را از دست دادهاند و از سال ۱۴۰۰ این آمار روند افزایشی داشته است.
او همچنین “عامل انسانی” را مهمترین فاکتور در تصادفات برشمرد.
کارشناسان نبود ایمنی کافی در جادهها و خودروها در ایران را همواره یکی از عوامل اصلی وقوع تصادفات مرگبار عنوان میکنند.
نرخ سوانح رانندگی در ایران ۲۰ برابر میانگین جهانی است و هر ساله در ایام نوروز نیز به دلیل افزایش سفرها و ترددهای جادهای آمار تصادفات و مرگ و میر ناشی از آن با افزایش چشمگیری روبرو میشود.
افزایش قیمت شیرینی و کاهش قدرت خرید در بازار
علی بهرهمند، رئیس اتحادیه صنف قنادی تهران از افزایش قیمت شیرینی نسبت به سال گذشته و کاهش قدرت خرید مردم خبر داد.
او در گفتوگو با سایت انتخاب اعلام کرد که بهرغم اینکه هنوز آمار دقیقی از کاهش فروش وجود ندارد، با اینحال به طور کلی بازار شیرینی نسبت به سالهای گذشته خلوتتر شده است.
بهرهمند با اشاره به اینکه افزایش هزینههای مواد اولیه و تورم بر قیمت نهایی شیرینی تأثیر گذاشته و منجر به کاهش قدرت خرید مردم شده است، تاکید کرد که هنوز فروش ویژه عید آغاز نشده و وضعیت فروش در حال حاضر معمولی است.
برخی از فعالان بازار معتقدند، اگر چه افزایش قیمتها به دلیل هزینههای مواد اولیه اجتنابناپذیر است، اما نادیده گرفتن وضعیت معیشتی مردم و افزایش قیمتها در ایام نزدیک به عید، تنها به کاهش بیشتر فروش و دلسردی مشتریان خواهد انجامید.
اختلافات داخلی بر سر “قانون حجاب” شدت گرفت
محمود نبویان، نماینده مجلس ایران و عضو ارشد جبهه پایداری، در واکنش به تجمعات اخیر گروهی از طرفداران “قانون حجاب” مقابل ساختمان مجلس گفت که دلیل عدم ابلاغ این قانون، به منظور جلوگیری از دو قطبیسازی و جلوگیری از تبدیل کشور به وضعیتی مشابه سوریه بوده است. نبویان در ویدئویی که به تازگی منتشر کرده، گفت که این تصمیم از سوی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی اتخاذ شده تا از هرگونه بحرانسازی و سوءاستفاده دشمن جلوگیری شود.
او در این ویدئو گفت “زمانی که لایحه حجاب تصویب شد، کشور در شرایط متفاوتی بود و شرایط بینالمللی به گونهای نبود که تهدیدات دشمنان کشور به شکلی جدی در نظر گرفته شود.” نبویان که از مدافعان “قانون حجاب” در ایران است همچنین گفته بود که در شرایط کنونی، ابلاغ این قانون به مصلحت نیست و باید از هرگونه اقدامی که ممکن است باعث تشدید تنشها و بحرانها شود، خودداری شود.
این سخنان با واکنش حمید رسایی، نماینده مجلس ایران، روبرو شد. رسایی درشبکه اجتماعی اکس به انتقاد از اظهارات نبویان پرداخت و آن را “بهانهای برای ساکت کردن مردم” دانست. او همچنین اشاره کرد که نبویان برای توجیه عدم اجرای قانون حجاب، لباس شرعی دوخته است و این تناقضها را “غیرقابل هضم” دانست. وی همچنین از مواضع سیاسی نبویان در خصوص برجام انتقاد کرد و گفت که تنها تحلیلهای او در این زمینه را واقعی میداند.
این اختلافات نشاندهنده شدت یافتن تنشها در میان نیروهای اصولگرا و نمایندگان مجلس ایران است. برخی از منتقدان معتقدند که عدم ابلاغ قانون حجاب ممکن است به “تضعیف هویت اسلامی و سکولاریزه شدن نظام” منجر شود، در حالی که مخالفان تأکید میکنند که حفظ وحدت و جلوگیری از بحرانها اولویت دارد و باید برای حفظ نظام از هرگونه دو قطبیسازی پرهیز کرد.
حمایت گسترده فعالان حقوق بشر از وریشه مرادی
بیش از ۲۰۰ فعال سیاسی و مدنی با صدور بیانیهای حمایت خود را از وریشه مرادی، فعال حقوق زنان که به تازگی به اعدام محکوم شده است، اعلام کردند. وریشه مرادی که در نوامبر ۲۰۲۴ به اتهام “قیام مسلحانه علیه حکومت” به اعدام محکوم شده، از اوت ۲۰۲۳ پس از بازداشت توسط نیروهای امنیتی وزارت اطلاعات در زندان اوین تحت شکنجههای جسمی و روانی بوده است.
امضاکنندگان این بیانیه تاکید کردند که مرادی در دوران بازداشت خود با شرایطی سخت و غیرانسانی روبرو بوده است.
مرادی پیش از این در نامهای سرگشاده از زندان فاش کرده بود که در طول بازداشتش از ارائه دفاع مناسب محروم شده و محاکمهاش “به شدت ناعادلانه” بوده است. او همچنین اظهار داشت که در این مدت تحت بازجوییهای طولانی و فشارهای بیرحمانه قرار گرفته است.
وریشه مرادی که سالها در زمینه حقوق زنان و مبارزه با داعش فعال بوده، در جنگهای شمال عراق و سوریه حضور داشت و در کوبانی به شدت زخمی شد. پس از بازگشت به ایران برای ادامه فعالیتهای اجتماعی، او در تاریخ ۱۰ مرداد ۱۴۰۲ توسط نیروهای امنیتی بازداشت و پس از پنج ماه نگهداری در سلولهای انفرادی و تحت فشارهای روانی و جسمی، به اتهام “بغی” به اعدام محکوم شد.
امضاکنندگان این بیانیه ضمن محکوم کردن حکم اعدام، آن را نه تنها علیه وریشه مرادی، بلکه علیه تمام زنان جامعه و کردستان دانستهاند که در طول تاریخ “پیشگام مبارزه با ارتجاع و فاشیسم” بودهاند. آنها از تمام افراد و نهادهایی که دغدغه لغو حکم اعدام دارند، خواستهاند تا برای جلوگیری از این قتلهای حکومتی متحد شوند و با هر شیوه ممکن اعتراض خود را به این احکام ضد انسانی اعلام کنند.
این بیانیه بر لزوم همبستگی و همکاری تمام بخشهای جامعه برای لغو احکام اعدام و جلوگیری از اجرای آنها تاکید دارد.
