بخش عمده صادرات نفت ایران به چین است و در این زمینه تخفیفهای بسیاری نیز داده میشود. افزایش روابط چین و عراق ممکن است باعث کاهش صادرات نفتی ایران به چین یعنی بزرگترین واردکننده نفت ایران شود.
به گزارش تجارت نیوز، دبیر کل فدراسیون صنعت نفت، اخیراً به ایلنا گفته است در حال حاضر چین در ۴۱ پروژه مختلف حوزه انرژی عراق سرمایهگذاری کرده که از این تعداد، ۳۱ پروژه متمرکز بر نفت بوده و در برخی پروژهها از جمله میادین بزرگ نفتی جای شرکتهایی مثل اگزونموبیل آمریکا را گرفتهاند.
این اظهارات نشان میدهد چین با افزایش مبادلات با کشورهای منطقه، قصد توسعه صنایع انرژیبر خود را دارد. تحریمهای بینالمللی موجب شده بسیاری از کشورها در روابط تجاری با ایران تجدیدنظر کنند. به نظر میرسد در حالی که چین، نفت را با تخفیفهای ویژه از ایران خریداری میکند، همچنان در نظر دارد روابط خود را با دیگر کشورهای آسیایی که در این زمینه مزیت دارند نیز تقویت کند. این افزایش روابط تجاری، با توجه به اینکه عراق دومین تولیدکننده بزرگ اوپک محسوب میشود، میتواند تجارت ایران و چین را تحت تاثیر قرار دهد.
کمریسک بودن بازار عراق
در زمانی که معاهده برجام در شرف تصویب بود، نخستوزیر چین سفری به ایران ترتیب داد تا قراردادهای جدیدی با ایران ببندد، اما هیات دولت ایران در آن زمان استقبال چندانی نکرد. چین در واکنش به این رفتار، به عربستان سفر کرد و با بنسلمان قرارداد بست.
بنا بر نظر محمدصادق مهرجو، کارشناس انرژی، چنین اقدامی نشاندهنده رویکرد رقابتجویانه چین در گسترش روابط اقتصادی خود است. به نظر میرسد چین ملاحظات خاصی دارد و در جایی که ریسک سرمایهگذاری بالاست، سرمایهگذاری نمیکند. اکنون وضعیت سیاسی عراق رو به ثبات و روابط سیاسی عراق با آمریکا برقرار است. از طرف دیگر عراق تحت تحریم آمریکا نیست و دارنده منابع عظیم نفتی و دومین تولیدکننده نفت اوپک محسوب میشود.
مهرجو با اشاره به نوع نگاه چین به کشورها برای گسترش روابط اقتصادی خود گفت، ایران نیز باید به همین صورت عمل کند. ایران باید تلاش کند وزنه تعادل شرق و غرب بشود نه اینکه دیگر کشورها، ایران را به وزنه تعادل خود تبدیل کنند.
به عقیده این کارشناس انرژی، روابط باید به گونهای باشد که کمپانیهای معتبر و قوی وارد کشور شوند تا برای صنعت نفت ما سودآور باشند. به دلیل جذاب بودن بازار عراق و تحریم نبودن فروش نفت آن، کمپانیهای بزرگ نفتی چین بهراحتی میتوانند سرمایهگذاری کنند.
مهرجو در مورد نگاه چین به ایران گفت: چین نفت خام را از عربستان و عراق میخرد و روابط با این دو کشور برای چین بسیار حائز اهمیت است. اما چین در رابطه با ایران ملاحظاتی به خرج میدهد. چین در خصوص روابط ایران با اروپا و آمریکا ملاحظاتی دارد تا بتواند قراردادهایی چون قرارداد 25ساله را در شرایط بهتری منعقد کنند.
