اروپا؛ فعال شدن “مکانیسم ماشه” یعنی شلیک به گیجگاه جمهوری اسلامی

“وزیر خارجه فرانسه در گفتگو با روزنامه فرانسوی لوموند گفت: «برای حل بحران ایران، فرانسه و شرکای آلمانی و بریتانیایی‌اش از اهرم بسیار قدرتمندی برخوردار هستند. این مکانیسم، که به‌عنوان اسنپ‌بک شناخته می‌شود، به ما اجازه می‌دهد در صورت خودداری تهران از مذاکره برای ایجاد چارچوبی سخت‌گیرانه و پایدار برای فعالیت‌های هسته‌ای‌اش که منافع امنیتی ما را تضمین کند، این تحریم‌ها را در طول تابستان فعال کنیم.

ژان-نوئل بارو تأکید کرد: حملات اخیر خسارات قابل توجهی وارد کرده، اما برنامه هسته‌ای رژیم ایران هم‌چنان تهدیدی جدی است. ضروری و حیاتی است که رژیم ایران به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه ادامه کارشان را بدهد. برای حل این بحران، ما ابزارهای لازم را در اختیار داریم، فرانسه و متحدانش در حال هماهنگی برای اطمینان از پاسخی قاطع و مؤثر هستند.

خطر مکانیسم ماشه و سرگیجهٔ جمهوری اسلامی

جمهوری اسلامی که با بحران های بی‌سابقه درونی و بیرونی دست و پنجه نرم می‌کند، اکنون از خطر مکانیسم ماشه و بازگشت خودکار همهٔ تحریم‌های بین‌المللی بسیار هراسان است. چراکه اروپا در شرایط کنونی نگاهی ویژه به این اهرم دارد و به گفتهٔ وزیر خارجهٔ آلمان مکانیسم ماشه «برگ برنده واقعی» در مذاکرات با رژیم تهران است.

یک علت پایه‌ای نگرانی جمهوری اسلامی این است که در فرایند مکانیسم ماشه دیگر سیاست «نگاه به شرق» هم هیچ کارآیی ندارد و چین و روسیه نیز نمی‌توانند نقش امداد غیبی برای خامنه‌ای را بازی کنند. این واقعیت را روزنامهٔ شرق با نگرانی توصیف کرده و می‌نویسد: مکانیسم ماشه «امکان بازگرداندن یک جانبه تحریم‌های سازمان ملل علیه نظام را بدون حق وتو (چین و روسیه) فراهم می‌کند».

آن چه شرایط را برای جمهوری اسلامی پیچیده‌تر کرده، محدودیت زمانی اروپا در فعال کردن مکانیسم ماشه است. چرا که مهرماه سرآمد برجام و پایان مهلت استفاده از مکانیسم ماشه است. از آنجا که روند این مکانیسم از نقطهٔ چکاندن تا عملی شدن حدود ۳ماه به‌درازا می‌کشد، از این رو به گفتهٔ کارشناسان، فرصت باقیمانده در عمل تا اواخر مرداد است.

این موضوع البته باعث نگرانی بیشتر جمهوری اسلامی شده است. رسانه‌های حکومتی “نظام را زیر سایه ماشه گرفتارشده” توصیف می‌کنند و کارشناس حکومتی، فرجی‌راد می‌گوید «این روز‌ها مذاکره با اروپا نیز اهمیت فزاینده‌ای یافته است، به‌ویژه به‌دلیل مسائلی نظیر مکانیسم ماشه و بازگشت احتمالی تحریم‌ها».

خبرگزاری ایسنا با اشاره به تهدیدهای اروپا برای استفاده از مکانیسم ماشه از موج جدید «فشارهای سیاسی و دیپلماتیک» سخن می‌گوید.

سایت حکومتی “دیپلماسی ایرانی” نیز در تیتری سؤالی، این وضعیت را بازتاب می‌دهد: «مکانیسم ماشه، برگ برنده یا سرریز بحران؟».

روزنامهٔ هفت صبح هم هشدار می‌دهد: «تهدید اروپا به استفاده از اسنپ‌بک (ماشه) می‌تواند جرقه‌ای برای بحران تازه‌ای باشد».

EnglishGermanPersian