حمله اسرائیل؛ بهت و حیرت ناظران از حاکمیتی که تا این اندازه درمانده است

حملات اسرائیل به مراکزی هسته ای و نظامی جمهوری اسلامی ادامه دارد. معاون امنیتی و انتظامی استانداری اصفهان دقایقی پیش گفت: ساعتی پیش سایت هسته ای «یو سی اف» اصفهان مورد حمله قرار گرفت و در حال ارزیابی خسارت‌ها هستیم.

از سوی دیگر سخنگوی ارتش اسرائیل اعلام کرد تاکنون بیش از ۲۰۰ موضع در ایران هدف قرار گرفته است و ما برای روزهای طولانی نبرد آماده می‌شویم.

بی بی سی در گزارشی گفت: حتی برای بسیاری از طرفداران جمهوری اسلامی نیز، ابعاد حملات اسرائیل و سطح موفقیت‌های آن‌ها در ترور فرماندهان عالی‌رتبه سپاه پاسداران و دیگر مقام‌های نظامی و امنیتی کشور، شوکه‌کننده و دور از انتظار است. اگر ادعاهای اسرائیل درست باشد، ایران با بزرگترین حمله هوایی جنگنده‌های نظامی در تاریخ مدرنش روبه‌رو شده است.

حتی در جریان هشت سال جنگ با عراق نیز این کشور چنین سطحی را از حمله هوایی همزمان و ترور عالی‌ترین مقام‌های نظامی ظرف تنها چند ساعت، تجربه نکرده بود. ضمن این‌که اسرائیل می‌گوید این حملات به پایان نرسیده‌اند و هنوز گزارش‌های کاملی از ابعاد دقیق تلفات ایران منتشر نشده است.

فارغ از استدلال‌های اسرائیل برای دست زدن به چنین حمله‌ای، خبرهای تایید شده در نخستین روز نشان می‌دهند که جمهوری اسلامی ایران با بحرانی چندجانبه روبه‌رو شده است. کشته شدن دهها تن از فرماندهان رده بالای سپاه در کنار پروازهای موفق جنگنده‌های اسرائیلی در غیاب هرگونه پدافند هوایی و بدون تلفات، ضربه‌ای سنگین بر اعتبار، قدرت و حتی مشروعیت حکومتی است که در دفاع از خود، به شکل دور از انتظاری ناتوان به نظر می‌رسد.

این حملات، ضعف‌های بیشمار تشکیلات امنیتی و دفاعی حکومت ایران را در ابعادی بی‌سابقه در برابر چشم جهانیان قرار داده و همزمان نشانه‌ای است از این‌که استراتژی امنیتی تهران که بیش از ۴۰ سال است با تکیه بر تاکتیک‌های جنگ‌های نامتقارن شکل گرفته، کارآیی‌اش را برای بازدارندگی از دست داده است.

این حمله همچنین موجب شده تا توازن قوای خاورمیانه به شکل قابل توجهی به نفع اسرائیل تغییر کند؛ تحولی که تبعاتی فراتر از تنش ایران و اسرائیل خواهد داشت و می‌تواند بر شکل‌گیری ائتلاف‌های آینده و یارگیری‌های بین‌المللی اثر بگذارد.

ضربه امنیتی که به جمهوری اسلامی وارد شد حتی به یک عملیات نظامی کلاسیک نیز ختم نشد. وضعیت ترور فرماندهان سپاه به خوبی نشان می‌داد که تشکیلات امنیتی و نظامی حکومت ایران به شکلی گسترده در برابر نفوذ اطلاعاتی اسرائیل آسیب‌پذیر است.

وضعیت به حدی بحرانی است که عباس عراقچی، وزیر خارجه از «اعلان جنگ» اسرائیل سخن گفته است؛ آن‌هم درست در زمانی که شخص او در حال مدیریت مذاکراتی دیپلماتیک با آمریکا برای حل مساله برنامه هسته‌ای بود. بر اساس قوانین بین‌المللی و منشور ملل متحد از «اعلان جنگ» رسمی اسرائیل خبری نیست، اما آن‌چه رخ داده از نظر سیاسی چیزی از یک اعلان جنگ غیررسمی کم ندارد.

و همه این‌ها در حالی است که نارضایتی‌های مردمی همچنان ادامه دارد و اعتماد عمومی نسبت به حکومت، پیش از این حمله نیز به چالش کشیده شده بود. شرایط افکار عمومی به حدی برای جمهوری اسلامی بحرانی است که حتی گروهی از ایرانیان در شبکه‌های اجتماعی از حمله اخیر اسرائیل ابراز شادمانی می‌کنند و «سرداران شهید» را نظامیانی سرکوبگر می‌شناسند.

EnglishGermanPersian