ایران اعلام کرده است که اگر امکان صادرات نفت این کشور و بازگشت عواید مالی آن از طریق نظام بانکی بین‌المللی تا اوایل اسفند ماه فراهم نشود سطح بازرسی های آژانس بین المللی انرژی اتمی را کاهش خواهد داد.
سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه این کشور، درباره اجرای توافق هسته ای با قدرت های جهانی موسوم به برجام گفته است “اگر طرف مقابل تعهداتش را تا هفته اول اسفند اجرا نکنند، دولت موظف به توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی است”.
اجرای پروتکل الحاقی به بازرسان آژانس امکان نظارت دقیقی بر فعالیت ها و برنامه اتمی ایران می دهد. ایران در زمان مذاکرات اتمی پذیرفت اجرای این پروتکل را که قبلا متوقف کرده بود یک بار دیگر از سر بگیرد.
پیش از ایران مقام های ایرانی گفته بودند که ایالات متحده تا سوم اسفند برای رفع تحریم ها فرصت دارد در این غیر این صورت اجرای پروتکل الحاقی در این تاریخ متوقف می شود.
سخنگوی وزارت خارجه ایران گفته است توقف اجرای پروتکل الحاقی به معنی پایان تمامی نظارت‌های آژانس در این کشور نیست.
ایران می گوید توقف اجرای پروتکل الحاقی قابل تجدیدنظر است و در صورتی که طرف های دیگر توافق هسته ای به تعهدات خود عمل کنند ایران هم دوباره اجرای این پروتکل را از سر می گیرد.
آقای خطیب زاده گفته است”دولت کنونی آمریکا همچنان بر رویه دولت قبلی این کشور حرکت می‌کند و “آن چه که الان اتفاق می افتد با قبل از ۲۰ ژانویه فرقی نکرده است”.
او در عین حال خطاب از شرکای اروپایی توافق هسته ای خواسته است تا “به تنش ها پایان دهند و به اجرای تمام تعهدات خود باز گردند”.
همزمان با مشخص شدن رئیس جمهور جدید آمریکا، مجلس ایران در یک مصوبه که مورد اعتراض دولت بود طرح افزایش غنی‌سازی اورانیوم از جمله تولید مجدد اوارنیوم غنی شده با خلوص ۲۰ درصد را تصویب کرد.
فرایند تولید سوخت اتمی با غنای ۲۰ درصد با تولید فلز اورانیوم از سرگرفته شده است. این اقدام با مخالفت قدرت‌های جهانی آغاز شده است.
کشورهای اروپایی عضو توافق برجام از ایران خواسته اند تا با توقف این اقدامات “به دیپلماسی فرصت دهد” اما مقام های ایران می گویند کاهش تعهدات این کشور مطابق پیش‌بینی‌های صورت گرفته در متن توافق هسته ای است.
بر اساس مصوبه مجلس ایران که اکنون یک قانون الزام آور است، دولت ایران موظف شده است اگر تحریم‌های آمریکا در سال جاری برداشته نشود، به اجرای پروتکل الحاقی خاتمه دهد.
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران، پیش از این گفته بود که اجرای این مصوبه خواسته آیت الله علی خامنه ای رهبر ایران است.
آیت الله خامنه ای اخیرا گفته است که تحریم های ایالات متحده ابتدا باید رفع شود و سپس ایران با راستی آزمایی آن، دوباره به اجرای کامل تعهدات خود باز خواهد گشت.
آمریکا رفع تحریم ایران با هدف تشویق این کشور به اجرای تعهدات اتمی را رد کرده و از ایران خواسته که اول به غنی سازی ۲۰ درصدی خاتمه دهد و وعده داده که در صورت بازگشت ایران، آمریکا هم اجرای تعهدات خود را از سر می گیرد.
نزدیک به سه سال پیش، دونالد ترامپ رئیس جمهور وقت آمریکا با خروج از توافق هسته ای برجام، تمامی تحریم های رفع شده اتمی را دوباره علیه ایران به اجرا گذاشت و به مرور تحریم های جدیدتری هم وضع کرد.
ایران می گوید تحریم ها باعث شده تا درآمدهای نفتی این کشور از ۱۰۰ میلیارد دلار قبل از تحریم به کمتر از ۸ میلیارد دلار برسد.
جو بایدن رئیس جمهور کنونی آمریکا در زمان مبازرات انتخاباتی وعده بازگشت به توافق هسته ای را مطرح کرده بود. مقام های ایرانی با استقبال از این وعده از پیروزی آقای بایدن در انتخابات ابراز خرسندی می کردند.
حسن روحانی رئیس جمهور ایران همزمان با آغاز به کار دولت آقای بایدن گفته بود که به نظر او دوره تحریم ها به سر رسیده است.
